Rami Mehmet Paşa Sıbyan Mektebi

Mekteb, Eyüp Nişancası'nda ve Nişanca Mustafa Paşa Camii'nin sol tarafındadır. Sağ tarafındaki onyedi basamaklı dik bir merdivenden çıkılan bu fevkani mektebin hiç bir yerinde kitabesi yoktur. Banisi Sadrıazam Rami Mehmed Paşa'dır. Vakfiyesi, 1113 C. evvel (Ekim-1701) tarihli olduğuna göre mektebi bu sıralarda yaptırmıştır.

Mektep, altındaki tonos çatılı dükkanların üzeine oturtulmuş dikdörtgen şeklinde bir yapıdır. Dükkanların sol tarafında Rami Mehmed Paşa'nın mektep ile beraber inşa ettirdiği çeşme vardır. Bu çeşme zamanla harap olduğundan, 1254 (1838) tarihinde Sultan. II. Mahmud tarafından, bu sırada vefat eden kızı Mihrimah Sultan'ın ruhu için şimdiki şekli ile yaptırmıştır.

Mekteb, iki sıra tuğla ve bir sıra kesme taştan inşa olunmuştur. Cadde tarafında dört, sağ tarafında bir, sol tarafında ise iki penceresi vardır. Arka tarafı Camiye bitişiktir. Kirpi saçaklı olan yapı ahşap çatılı ve kiremit döşelidir. Mektep restore edilerek çocuk kütüphanesi haline getirilmiştir. Bu mektebin yerinde başka bir okulun bulunduğu ve Rami Paşa'nın burada okuduğu söylenmektedir. Mektep, camiden 147 sene sonra yapılmıştır.

Mektep, Cumhuriyet devrinde, biraz ileride Çinili Çeşme Sokağı'ndaki bir ahşap binaya taşınmıştır. Bu mektebin yeri bugün arsadır. Eyüp 33. ilk mektep ismini almıştır. Daha sonra Sıraevler mevkiindeki (Zahireci Sokağı) Balıkhane Nazırı Ali Rıza Bey'in Konağı denilen büyük konağa taşındı ve Eyüp 38. ilk mekteb ile birleştirildi. 1930 yılında bu konağın yerine şimdiki, Eyüp-Nişancı Mustafa Paşa İlk Okulu yaptırıldı.

Rami Mehmed Paşa, Eyüplu Hasan Ağa'nm oğludur. Reis kaleminden (Dışişleri Bakanlığı) yetişip, Şair Nabi ile Hacca gitmiştir. Dönüşünde reis Kisedan oldu. Bir takım görevlerde bulunduktan sonra 1106 (1694) de Reis'ül-küttab oldu. 1108 (1696) da azl olunmuş ve 1109 da 2. defa Reis'ül-küttab (Dış işleri Bakanı) olup 1110 (1699) Avusturya'ya murahhas olup Karlofca Anlaşması'nı imzalamıştır. 1114 ramazanında (Ocak1703) tarihinde sadrıazam oldu. Azlinden sonra Kıbrıs Valisi olmuştur. Daha sonra Rodos'a gönderildi ve orada 1119 zilhiccesinde (şubat-1707) vefat etti.

Kabri, Murat Reis Camii haziresindedir. şahidesindeki kitabesi şudur:

Hazret-i Seyyid Mehmed Rami Paşa kim ide Lütfi Hakk'la kılarım tâ ka'rı rahmet de şinak Eyledi azm-i sarâyi ahiret ol nazenin Sadr-ı divân-ı cinan olsa cây-ı penâh İtdi Sultan Mustafa merhum cennet âşiyân Sadr-ı a'zam ânı ol Hünkâr-ı İskender sipâh Merkadi olsun hudâ'ya revzai dar'ül-naim Rûzu mahşer câyi olsun sayei arşi ilâh Zatiyâ naçâr hüzünle dedim târihini Rami Paşa da'im ede sadr-ı adni cilvegâh 1119 Zilhicce

Çiftliğinden dolayı Rami, hâlâ onun adını taşımaktadır. Rami Kışlası, bu çiftlik arazisine yapılmıştır.

Kaynak: (Gezi Notu) (İ. Tanışık, İst Çeşmeleri 258) (Hadika 1/295) (Danişmend, Kronoloji 3/521) (İsi. Ans. 9/623) (Z. Çelikkol, Rodos'taki Türk Eserleri S: 47) (Resmi Ahmed Efendi Sefinet'ür-rüesa S: 48) (Hammer Tarihi, Üçdal Neş. 13/129) (İ.Beliğ, Nuhbet'ül-âsâr, Haz.A.Abdülkadiroğlu S: 133) (Si.Osm. 2/367) (Hadika 1/255) (Nusretname, Haz. İ. Parmaksızoğlu S: 240) (M.Tahir,Osm. Müel. 2/305) (C.Tâlib, Hadikat'ül-Vüzera S: 127) (İst

Ans. 10/5461) (Uzunçarşılı, Osm. Tarihi 4 kısım II. S: 263) (İslam Ans. 6/346)